Lukas

Vooraf

Als we een persoonsbeschrijving van iemand geven, kunnen we dat vanuit verschillende gezichtshoeken doen. Zo kunnen we bijvoorbeeld iemand belichten als vader van een gezin. Daarnaast is een beschrijving van diezelfde persoon ook mogelijk als collega of als buurman. Op deze wijze zien we hoe vier evangelisten – onder de inspiratie van de Heilige Geest – verslag doen van het leven van de Heer Jezus tijdens Zijn verblijf op aarde. In de vier levensbeschrijvingen die we daardoor in de Bijbel hebben, vertelt Mattheüs in zijn evangelie over de Heer Jezus als Koning, Markus stelt Hem als Dienaar voor, Lukas beschrijft Hem als de ware Mens en Johannes ten slotte schrijft over Hem als de eeuwige Zoon van God.

Het doel van dit evangelie is dat we naar de Heer Jezus kijken als Mens. Vandaar dat de oproep: “Zie, de Mens” (Jh 19:5) als ondertitel voor dit boek gekozen. Als we dit evangelie lezen met het verlangen Hem als Mens te zien, zullen we Hem leren kennen als Iemand in Wie God dicht bij ons, mensen, is gekomen. Hij is de mensen gelijk geworden, uitgenomen de zonde (Hb 4:15).

Ger de Koning
Middelburg, oktober 2009, nieuwe versie 2023

Doel van het evangelie naar Lukas

Lukas stelt de Heer Jezus voor als de Zoon des mensen, de Mens van God voor alle mensen. In Hem openbaart God Zich in verlossende genade aan verloren mensen. Hij richt zich in zijn evangelie tot de hele mensheid. Hier wordt niet zoals in het evangelie naar Mattheüs de bedeling van de wet vervangen door een andere bedeling (het koninkrijk), maar hier wordt de wet vervangen door reddende hemelse genade. Genade is niet alleen de oplossing voor het probleem van de zonde. Genade gaat veel verder en dat wordt in dit evangelie voorgesteld. Het gaat er in dit evangelie niet zozeer om waarvan God ons wilde bevrijden, maar wat Hij van ons wilde maken.

In dit evangelie worden mensen voorgesteld als mensen van het welbehagen van God. God heeft hen tot dat welbehagen bestemd. Daarom zou als opschrift voor dit evangelie kunnen dienen: “Begenadigd in de Geliefde” (Ef 1:6). Genade houdt alles in wat God in Zijn raadsbesluiten voor ons heeft weggelegd. Van gelovigen wordt gezegd dat zij begenadigd of aangenaam gemaakt zijn in de Geliefde, want Hij, de geliefde Zoon, is het in Wie God Zich openbaart. God komt in Hem in genade als Mens tot ons. Hij is de Mens uit de hemel, Hij is waarachtig Mens, maar zonder zonde.

De schrijver Lukas

Voor het optekenen van dit evangelie heeft God Lukas gebruikt. Lukas is een medewerker van de apostel Paulus en arts van beroep (Ko 4:14; 2Tm 4:11; Fm 1:24; zie ook de ‘wij’-teksten in het boek Handelingen vanaf Hd 16:10). Hij is hoogstwaarschijnlijk van oorsprong een heiden en hij schrijft aan een heiden. Het laat zien dat de genade van God ook voor de heidenen is.

Als metgezel van Paulus heeft hij geschreven over dingen waarop Paulus in zijn brieven verder ingaat. Er is een nauwe verbinding tussen deze beide dienaren die veel met elkaar zijn opgetrokken. Lukas laat ons zien wat Paulus verder uitwerkt: het zoonschap van de gelovige. Lukas spreekt over zonen van de Allerhoogste (Lk 6:35), zonen van de vrede (Lk 10:6), zonen van het licht (Lk 16:8), zonen van God (Lk 20:36), zonen van de opstanding (Lk 20:36). Zoonschap is de hoogste positie van de gelovige voor God, want dat is wat de gelovige is voor God Zelf als een vreugde voor Zijn hart (Ef 1:5).