1. Relaties

We hebben in ons dagelijks leven allemaal te maken met relaties. Zo hebben we relaties op school of op het werk en ook huwelijks- en gezinsrelaties. Het is duidelijk dat jij en ik leven in een wereld vol gebroken relaties. Een schrijnend bewijst zijn de cijfers van het CBS die aangeven dat ongeveer een derde van alle huwelijken eindigt in een echtscheiding*. Je zult dan ook in je naaste omgeving voorbeelden kennen van huwelijks- of gezinsrelaties die stuk zijn gegaan. Wellicht ben je op de hoogte van relaties die onder grote spanning staan en waarbij van een echte relatie in feite geen sprake meer is: ieder gaat zijn of haar eigen weg en het enige wat men probeert is te overleven.

* Bron: https://www.cbs.nl/nl-nl/faq/specifiek/hoeveel-huwelijken-eindigen-in-een-echtscheiding- [Website bezocht op 22-02-2021]

Een mens kan pas goed functioneren als hij een relatie heeft met een of meerdere mensen. Het is niet goed dat een mens zijn leven in eenzaamheid doorbrengt. Je bent pas een persoon, als je ook contacten hebt met anderen. Je leert de ander kennen en je leert jezelf kennen. Dat kan verrijkend zijn, maar ook frustrerend. De vraag is: ben jij de norm in een relatie, of is de ander dat?

In de relatievormen die ik hierboven heb opgesomd, ontbreekt de belangrijkste: de relatie met de Heer Jezus en met God. Daarover wil ik het met je hebben. Ik wil graag het belang ervan aantonen. Dat wil ik doen aan de hand van het relatiehandboek bij uitstek: de Bijbel. Door de Bijbel spreekt God tot jou. Dat wil zeggen dat God met jou een relatie wil aangaan. Als God spreekt, verwacht Hij dat jij luistert en dat jij terugpraat. Dan is er sprake van communicatie, verbinding, relatie.

Ik wil je aanraden goed ‘te luisteren’ naar wat God te zeggen heeft. Alles wat God zegt, heeft inhoud. Alles wat God zegt, heeft namelijk te maken met de Heer Jezus. Jezus Christus is de norm in de relatie. Van Hem kun je leren hoe je met anderen moet omgaan. Hij wil jou dan wel eerst laten zien hoe Hij met jou wil omgaan. En, echt waar, als je dat hebt gezien, word je daar wel even stil van ...

Voordat ik verder ga, wil ik eerst samen met jou twee stukjes uit de Bijbel lezen en luisteren naar wat God zegt. Aan de hand van die twee stukjes wil ik je laten zien hoe belangrijk een relatie met de Heer Jezus is en hoe die tot stand komt.

Eerst uit Prediker 4:7-12:

7 Opnieuw zag ik iets vluchtigs onder de zon. 8 Er is er één, en geen tweede [of: metgezel]. Hij heeft ook geen kind of broer en toch komt er geen einde aan al zijn zwoegen. Ook wordt zijn oog niet verzadigd van rijkdom. Nooit is het: Voor wie tob ik mij af en laat ik mijzelf het goede ontbreken? Ook dat is vluchtig en een treurige bezigheid. 9 Twee zijn beter dan één, want samen krijgen zij een goede beloning voor hun zwoegen. 10 Want als zij vallen, helpt de één zijn metgezel overeind. Maar wee die ene die valt, terwijl er geen tweede is om hem overeind te helpen. 11 Ook als er twee bij elkaar liggen, hebben zij warmte, maar hoe moet één alleen warm worden? 12 En als iemand de één overweldigt, zullen die twee tegen hem standhouden. Een drievoudig snoer wordt niet snel gebroken.

Het tweede stukje staat in Lukas 10:29-37:

29 Hij [dat is de wetgeleerde van vers 25 van Lukas 10] wilde zichzelf echter rechtvaardigen en zei tot Jezus: En wie is mijn naaste? 30 Jezus hernam en zei: Een mens daalde af van Jeruzalem naar Jericho en viel in handen van rovers, die hem zowel uitkleedden als slagen gaven, en weggingen, terwijl zij hem half dood lieten liggen. 31 Toevallig nu daalde een priester af langs die weg, en toen hij hem zag, ging hij aan de overkant voorbij. 32 En evenzo ging ook een Leviet, toen hij bij die plaats kwam en [hem] zag, aan de overkant voorbij. 33 Een Samaritaan echter, die op reis was, kwam bij hem en toen hij [hem] zag, werd hij met ontferming bewogen. 34 En hij ging naar hem toe, verbond zijn wonden, terwijl hij daar olie en wijn op goot, zette hem op zijn eigen rijdier, bracht hem naar een herberg en verzorgde hem. 35 En de volgende dag haalde hij twee denaren tevoorschijn, gaf ze aan de herbergier en zei: Verzorg hem, en wat u meer ten koste mocht leggen, zal ik u vergoeden wanneer ik terugkom. 36 Wie van deze drie denkt u, dat de naaste geweest is van hem die in handen van de rovers was gevallen? 37 Hij nu zei: Hij die hem barmhartigheid heeft bewezen. Jezus nu zei tot hem: Ga heen en doet u evenzo.

De Prediker heeft goed om zich heen gekeken; hij heeft alles wat er ‘onder de zon’ – hier op aarde dus – te zien is in zich opgenomen. Daarbij heeft hij iets waargenomen wat hem heel verdrietig maakte: eenzaamheid, het alleen zijn, zonder enige relatie. Hij zag zo iemand. Hij observeerde die man nauwlettend en zag dat hij geen vriend had, geen zoon en zelfs geen broer. Verder zag de Prediker hoe die man zich aan het aftobben was om rijk te worden; hoe hij zich inspande met inzet van al zijn krachten en hoe hij zich afbeulde om maar zoveel mogelijk rijkdom te verzamelen. Hij had geen tijd om te genieten van de goede dingen van het leven. Voor wie werkte hij zich kapot en voor wie ontzegde hij zich zoveel leuke dingen? Voor niemand! Er was immers niemand met wie hij zijn rijkdom kon delen. Dat is nog eens ‘vluchtigheid’, dat wil zeggen leegte, zinloosheid, het totale niets.

Er is iets wat nog veel ellendiger is dan het niet kunnen delen van je rijkdom. Een mens hunkert naar iemand met wie hij iets kan delen van de gevoelens van zijn hart. Hoe erg is het dan als je niemand hebt die echte belangstelling voor je toont.

Heel wat mensen – en het maakt niet uit of dat nu gelovige mensen of ongelovige mensen zijn – weten uit eigen ervaring wat het is om in een relatie te zijn stuk gelopen. Denk alleen maar eens aan het aantal echtscheidingen dat jaarlijks plaatsvindt. Dat is niet alleen een breuk in de relatie tussen een man en een vrouw. Vaak zijn er ook kinderen bij betrokken. Een stukgelopen relatie heeft bittere gevolgen voor meer personen dan alleen voor hen die uit elkaar gaan.

Een ander en verder om zich heen grijpend voorbeeld van een stukgelopen relatie is die van volken die oorlog met elkaar gaan voeren. Telkens opnieuw breken oorlogen uit omdat bevolkingsgroepen niet in een goede relatie tot elkaar staan. In het nieuws dat ons elke dag via de media bereikt, neemt de omgang met elkaar een grote plaats in. Hele bevolkingsgroepen worden uitgeroeid of roeien elkaar uit. ‘Etnische zuivering’ is een begrip geworden.

Het is mogelijk dat we dit soort relatieproblemen van een afstand bekijken. We vormen ons een oordeel over hoe het komt en hoe het voorkomen had kunnen worden. Maar hoe is onze relatie met onze buren, hoe gaan wij met hen om? De burenruzie is helemaal niet zo ver bij ons vandaan.

Vaak beginnen irritaties met een kleinigheid. Zoals harde muziek, blaffende honden of rommel in het trappenhuis of het plantsoen. Als buren hierover niet met elkaar praten, kan zo’n kleinigheid uit de hand lopen. Buren krijgen ruzie en een situatie kan escaleren. En als we getrouwd zijn, hoe gaan wij dan om met onze man of vrouw? En als we kinderen hebben, hoe gaan we dan met hen om? Dat komt heel wat dichterbij.